Kedi ve köpeklerde Katarakt

Katarakt, gözün dış yüzeyinde oluşan bir perde değil, lensin içinde bulunduğu dokuda oluşan bir göz hastalığıdır. Oluşan bulutlu/sisli görüntü bazen o kadar küçük olur ki, gözle görülmesi mümkün olmaz. Görüşte bulanıklık oluşturabilir. Kataraktın tipine ve ilerleyişine göre gözle görülür bir siyahlık, beyazlık ya da mavilik oluşabilir. Köpeklerde daha sık görülmesine rağmen, kediler de bu hastalığa yakalanabilirler.

Katarakt, körlük demek değildir ancak tedavi edilmediği takdirde yıllar içinde gelişebildiği gibi, birkaç gün ya da haftada da körlüğe kadar giden bir seyir gösterebilirler.

 Kedilerde Katarakt

Kedilerde katarakt çok nadir görülmesine rağmen, genellikle göz enfeksiyonu ya da yaralanmalarla gelişir. Uveit denilen göz hastalığı ise katarakt oluşumu şüphesiyle incelenmelidir. Uveit kedilerin gözlerinin sulanmasına, ışığa hassasiyete ve göz kapaklarının iltihaplanması durumudur. Bu da çeşitli hastalıkların sonucunda ya da öncesinde gelişebilir.
Köpeklerde diyabet katarakta neden olmasına rağmen kedilerde bu çok düşük bir ihtimaldir. Diyabetin iyi kontrol edilmesi gerekir.

Köpeklerde Katarakt

Bazı köpekler genetik olarak katarakta yatkındır ve her yaşta ortaya çıkabilir. Saf ırk köpeklerde, melezlere oranla daha sık rastlanır. Cocker Spaniel, Poodle, Husky, Schnauzer, Samoyed, Golden Retriever, Maltese ve Yorkshire Terrier cinsi köpekler katarakta daha yatkındır.

Köpeklerde kataraktın birincil sebebi diyabettir. Diyabet hastası köpeklerin %75’inde katarakt gelişmektedir. Diyabetik kataraktlar genellikle çok hızlı gelişir. Köpeğiniz bir sabah aniden gözleri beyaz uyanabilir. Eğer köpeğinizde ani gelişen bir katarakt söz konusuysa derhal veterinerinize göstermeniz gerekir, ve mutlaka diyabet testi yapılmalıdır.

Kataraktın bir diğer nedeni ise aşı, ilaç ya da pire kene/pire ilaçlarından toksik madde alımıdır. Diğer sebepler ise ilerleyen retinal atrofi, üveit ya da glakom (karasu) olabilir.

Köpeklerde göz yaralanması sonucunda lensin içinde bulunduğu kapsül zarar görebilir. Yaralanmalar da katarakta neden olan göz hastalıkları geliştirebilirler. Bu nedenle köpeğinizin gözüne aldığı herhangi bir darbede veteriner hekiminize başvurmanız erken teşhis ve tedavi olanakları açısından faydalı olacaktır.

Yeterli ve dengeli beslenememiş olan ya da anne sütünden maruz kalan yavru köpeklerde katarakt olasılığı yüksektir. Bu ihtimal, yavru büyüdükçe ve yeterli beslendikçe düşmektedir. Yaşlı köpeklerde ortaya çıkan kataraktlar ise yaşa bağlı olduğundan genellikle hızlı ilerlemez ve ciddi sorun yaratmazlar.

Teşhis ve Tedavi Eğer köpeğiniz gözünde bulutlanma, renk değişimi farkederseniz yapacağınız en iyi şey optalmoloji (göz hastalıkları) konusunda deneyimle bir veteriner hekime danışmaktır. Teşhis kataraktsa, düzenli olarak kontrole gidilmeli, hastalığın ilerleyişi takibe alınmalıdır. Veterineriniz tarafından önerilecek olan göz damlaları tedavi aşamasında yardımcı olabilir.

Köpeğin görme yetisi etkilendiyse ve katarakt hızlı ilerleyen bir türdeyse, ameliyat gerekebilir. Bu kararın mutlaka uzman ve deneyimli bir hekim tarafından verilmesi gerekmektedir.

Katarakt ameliyatı

 

Eğer veteriner ameliaya karar verdiyse, çok geç kalınmaması gerekir. Hastalık ilerledikçe, tedaviden olumlu sonuç alınması zorlaşır. Ameliyat genel anesteziyle yapıldığı için tam teşekküllü bir hastane  ve uzman hekimler tarafından yapılmalıdır. Ameliyat tekniği insanlara yapılan ile hemen hemen aynıdır. Lens, bulunduğu kapsülden çıkarılır ve çoğu hastada implantasyon yapılır. Başarılı operasyonlarda köpeğiniz görme yetisini geri kazanacaktır. Tabii bu durum kataraktın cinsine ve ameliyatın olumlu geçmesine bağlıdır. Bazı durumlarda ise bu işlem yapılamayabilir.

“Nuclear sclerosis” nedir ?

Genellikle insanların yaşlı köpeklerini, gözlerinde “katarakt şekillendi” şikayeti ile kliniklerimize getirdiklerini görmekteyiz. Ancak çoğu zaman getirilen bu köpeklerde katarakt bulunmamaktadır. Bununla birlikte, getirilen bu köpeklerde katarakta benzeyen ve ‘nuclear sclerosis’ olarak anılan ve görüş kaybına neden olmayan lensin daha yaygın bir durum sözkonusu olmaktadır. Nuclear sclerosis yaşlanan köpeklerin lenslerinde yaşlanmaya bağlı şekillenen bir değişikliktir. Bu durum lenste hafif derecede grileşme ile kendini belli eder. Ayrıca genellikle her iki gözde de aynı anda şekillenir ve yaygın olarak altı yaşın üzerindeki birçok köpekte görülebilir. Lensteki saydamlık kaybının nedeni lensin doğrusal fiberlerinin yaşlılığa bağlı olarak sıkışması nedeniyle oluşur. Bu durumdaki bir köpekte önemli derecede bir görüş problemi olmadığından dolayı tedavi uygulaması gerekli değildir. Zaten bu duruma karşı yapılacak bir işlemde yoktur. (Haysev)

Göz hastalıkları için alınabilecek önlemler

• Kedinizi/köpeğinizi fazla kilolardan, dolayısıyla da diyabetten koruyun.
• Düzenli egzersiz. Beden sağlığında olduğu kadar göz sağlığı için de önemlidir.
• Fazla ilaç ve aşıdan kaçının. Bazı ilaçlarda bulunan toksik maddeler katarakta yol açabilir.
• Dengeli ve yeterli beslenmesine özen gösterin. Özellikle C ve E vitaminleri katarakt gelişmesini engellemede yardımcıdır.