Köpekler aynaya bakınca ne görür?

Köpekler ayna karşısında kendilerine bakmıyorlar, ancak aynalar onlar için yine de anlamsız değil.

Köpekler ayna karşısında bizim yaptığımız gibi kendilerine bakıp “Kulaklarım de böyle görünüyormuş!” diye düşünmüyor. Ancak yine de onlar için enteresan yanları mevcut.

Aynayla ilk karşılaşma

Bir köpeğin aynayla ilk karşılaştığı âna şahit olmuşsunuzdur. Diğer hayvanlar gibi köpekler de aynadaki yansımalarına ilk başta başka bir hayvan görmüş gibi davranır. Özellikle genç köpekler genellikle aynadaki görüntüyü kendileri olarak algılamaz, başka bir köpek görmüş gibi davranırlar. Bazı durumlarda ise aynadaki görüntü köpekte beklediğimizden daha olumsuz bir davranış yaratır ve ortam gerginleşebilir. Ama çok geçmeden, bir şeyler değişir.

Benim için bir hiçsin!

Köpekler çok kısa bir sürede oyun hareketlerinin ya da sertliğin bir yere varmayacağını anlar ve aynalara karşı ilgilerine son verirler. Aynalar hayatın arka planına atılır, zaman kaybına değmez bir eşya olarak kayda geçer. Bu olduğunda, köpekler hayvan dünyasında öğrenmenin en faydalı ve sık görünen bir türünü sergiliyor demektir: Alışkanlık. Alışkanlık için bir kişinin daha önce uyarıcı etki yapan bir şeye, tepki vermemeyi öğrenmesi diyebiliriz.

İlginizi çekebilir: Köpeğinizle oynayabileceğiniz “akıl oyunları”

Alışkanlık iyi bir şeydir. The Encyclopedia of Applied Animal Behaviour and Welfare diyor ki: “Her endişe verici uyarana cevap vermek önemi ne olursa olsun, enerjiyi boşa harcayabilir ve dolayısıyla uyumsuz davranışlara yol açabilir.” Alışkanlık köpeklerin öğrenme ve hafıza becerilerini de vurgular: “Buna tepki vermeme gerek yok, biz bu yollardan geçtik!”

Alışkanlık hızı ve oranı bireyler arasında farklılık gösterebilir. Uyaranın değerine ya da kalitesine göre ve ne kadar süre ile ya da kaç defa maruz kalındığına göre de değişebilir. Aynalar oldukça yaygın yansıtıcı yüzeyler gibi olduğundan bu alışkanlık hızla kazanılır. Köpeğin ilk tepkisi ise, eğer köpek uzun bir süre hiç ayna görmediyse ya da yeni bir yerde ilk defa karşılaştıysa tekrar gözlenebilir.

Araç kullanımı

Köpekleri âlet/araç kullanabilen canlılar olarak görmüyoruz elbette, ancak en güçlü âleti kullanabildiklerini unutmayalım: BİZ!

Büyük olasılıkla köpeğinizin bir numaralı aracısınız. Kapının önüne oturuyor, dışarı çıkarıyorsunuz; mama kabına havlıyor, yemek veriyorsunuz; koltuğun altına topu kaçıyor, bakışlarıyla size anlatıyor ve topunu ona geri veriyorsunuz. Hepimiz onlar için birer araca dönüşüyoruz.

Köpeklerin tek aracı olduğumuz ise pek söylenemez. Anthrozoology Research Group tarafından yapılan bir çalışmada köpeklerin dikkatini bir aynaya vermeleri sağlandı. Bir diğer kişi ise başka bir tarafta elinde köpeğin en sevdiği oyuncağı tutuyordu. İkinci kişi ancak ayna vasıtasıyla görülebiliyordu. Peki ne oldu dersiniz? 40 köpekten yalnızca 7 tanesi bu kişiyi görebilmek için arkasını döndü. Bu da demek oluyor ki, köpekler yansımanın doğasını kavrayabiliyor.

Referanslar:

• Howell, T.J., Bennett, P. 2011. Can dogs (Canis familiaris) use a mirror to solve a problem? J. Vet. Behav. Clin. App. Res. 6, 306–312.
• Howell, T.J., Toukhsati, S., Conduit, R., Bennett, P. 2013. Do dogs use a mirror to find hidden food? J. Vet. Behav. Clin. App. Res. 8, 425–430.
• Miklósi, Á., Pongrácz, P., Lakatos, G., Topál, J., & Csányi, V. 2005. A comparative study of the use of visual communicative signals in interactions between dogs (Canis familiaris) and humans and cats (Felis catus) and humans. J. Comp. Psychol. 119, 179–186.

Kaynak