Patipedia Köpekle Yaşam Rehberi
Şimdiye kadar yapılan en kapsamlı genetik çalışmalardan birinde, köpeklerin kökeni Orta Asya’ya dayandığı ileri sürüldü.
ABD’deki Cornell Üniversitesi’nden Dr. Adam Boyko ve meslektaşlarının yaptığı araştırmaya göre, köpeklerin kökeni Moğolistan veya Nepal yakınlarında yaşayan vahşi kurtlara dayanıyor.
Kurtların zaman içinde yavaş yavaş evcilleşerek insanlarla birlikte avlanmaya başladığı belirtiliyor. Bugün dünya üzerinde en fazla türü olan hayvan, köpek.
Bu da insanların binlerce yıldır köpek yetiştirmesi ve üretmesinin bir sonucu. Yapılan bu genetik araştırma da, modern köpeklerin çeşitliliği üzerine çok önemli bilgiler sunuyor.
‘Kurtlar ve evcil köpekler arasında gen akımı’
PNAS adlı bilim dergisinde yayımlanan araştırmada, yaklaşık 4 bin 676 bilinen cins köpeğin yanı sıra 549 sokak köpeği incelendi.
Cins köpekler insanlar tarafından yetiştirilen ve bilinen türlerden seçildi. “Sokak köpekleri” olarak ise insan yerleşkelerinin etrafında yaşayan köpekler incelendi.
BBC’ye konuşan Dr. Boyko, köpekleri evcilleştirme faaliyetinin birkaç yerde birden gerçekleşip gerçekleşmediğine baktıklarını ve daha önceki araştırmalar gibi kendilerinin de buna dair bir kanıt bulamadıklarını söyledi.
Dr. Boyko “Köpeklerde tek bir köken olduğu görüldü. Bazı durumlarda ise açıkça kurtlar ile evcilleştirilmiş köpekler arasında bir gen akımı tespit edildi” dedi.
Araştırmacılar köpek kromozomlarında birbirine yakın genleri de incelemeye aldı. Bu yakın genlerin modelleri, araştırma ekibini Orta Asya’daki evcilleştirme faaliyetlerine yönlendirdi.
Daha önce de başka araştırmacılar aynı soruna eğilmiş ancak farklı sonuçlara ulaşmıştı. Kimileri köpeklerin kökenini Orta Doğu’ya dayandırırken, kimileri Doğu Asya ve Avrupa’ya dayandığını öne sürmüştü.
Son araştırma da bu tartışmayı sona erdireceğe benzemiyor ancak bundan sonraki araştırma konularından birinin, arkeolojik kazılarda bulunan antik köpek kalıntılarının DNA analizi olabileceği belirtiliyor.
Köpekler insanlara ilk nasıl yaklaştı?
Birçok araştırmacı köpeklerin en az 15 bin yıldır var olduğunu ileri sürüyor. Ancak nasıl ortaya çıktıkları sorusu hala yanıtsız.
Dr. Boyko “Hiç şüphe yok ki köpekler insanların avlanma alanlarının etrafında dolaşıyorlardı ve zamanla insan hayatına uyum sağladılar. Ancak asıl soru, buna neden olan ilk adımın ne olduğu ve neden evcilleştikleri” dedi.
Boyko yiyecek arayışına çıkan kurtların insanlar tarafından öldürülen hayvan artıklarını topladığını ve bunun kurtları insanlara yakınlaştırdığını belirtiyor ve şöyle devam ediyor:
“Eğer bu kurt sürülerinden biri yiyecek arayışında genetik değişime uğrarsa; uysallaşır, vücudu küçülür ve daha genç yaşta üremeye başlarsa, bu evrimlerinde farklı bir aşamaya geçtiklerini gösterir.
Köpekler kaderlerini insanlara bağlamakla akıllıca bir kumar oynadılar. Çünkü bugün dünyada yaklaşık 1 milyar köpek yaşıyor. Kurtların sayısı ise 10 milyonu dahi bulmuyor.”
