Görme engelli köpek bakımı

Köpeklerde körlüğe neden olabilecek birçok durum vardır. Hastalık, kaza, yaşlılık ya da gözlerde doğuştan sorunlar olabilir. İster doğuştan olsun ister sonradan, köpeğinizin ve sizin bu duruma adapte olmanız gerekecektir.

Bu yazıda görme engelli köpek bakımı ile hayatlarınızı kolaylaştıracak öneriler bulacaksınız.

Görme engeli haricinde köpeğinizde başka bir sağlık sorunu yoksa, kör köpekler normal bir yaşam sürebilirler. Görme duyuları dışındaki duyuları onlara hayatı anlama konusunda oldukça yardımcı olacaklardır.

Köpeklerin tüm duyularını düşündüğünüzde görme duyusu üçüncü sırada gelir. Duyma ve koku alma onların dış dünyayla iletişiminde daha büyük rol oynar.

Bu durumda köpeğinizin bu iki duyusuna odaklanarak ona yardımcı olabilirsiniz. Dokunma duyusunu da ona öğreterek, dünyayla iletişimini güçlendirebilirsiniz.

Öncelikle şunu anlamalısınız: Köpeğinizin görme engelli oluşu, ondan çok sizi etkiler. Köpekler ânı yaşayan canlılardır ve kendilerine ne olduğunu bizimle aynı şekilde algılamazlar.

Daha çok sizin duygusal durumunuzla bağ kurarlar. Bu durumda sizin mutlu ya da üzgün oluşunuzun onu asıl etkileyen şey olduğunu düşünerek davranmalısınız.

Eğer köpeğinizin sonradan gözlerini kaybettiyse, ona daha önce nasıl davranıyorsanız, öyle davranmaya özen gösterin. Bu onun uyum sağlaması için önemli bir başlangıçtır.

Best Friends Animal Society

Görme engelli bir köpeğin yaşama uyum sağlaması için ona nasıl yardımcı olabilirsiniz?

• Köpeğinizle normal, neşeli bir ses tonuyla konuşun.
• Sesiniz köpeğiniz için dinginleştiricidir. Ona dokunmadan önce mutlaka siz olduğunu anlaması için konuşun.
• Eskisine göre onunla daha sık konuşmalısınız. Sesinizin yanı sıra ona yaklaştığınızı hissettirmek için daha baskın adımlar atın. Ayak sesinizden ve yerdeki titreşimden geldiğinizi anlayacaktır.
• Kendinize (ayak bileğinize, saç tokanıza..), evdeki diğer kişilere ve hayvanlara ufak çanlar takın. Zamanla hangi zil sesinin kime ait olduğunu anlayacak ve yaklaşırken tanıyacaktır.
• Bazı köpeklerde görme bozuklukları depresyona sebep olabilir. Buna engel olmak için yapmanız gereken en önemli şey onun yanında daima pozitif bir tutum içinde olun.
• Rutini bozmayın; yürüyüşlere çıkın, en sevdiği oyuncakla oynatın, vs.

Diğer duyularını kullanmak: Oyuncak ve oyun

• Artık koku ve ses köpeğinizin asıl duyuları olduğuna göre, oyuncaklarına belli bir koku ya da ses yapan bir şey ekleyin. Sesli oyuncaklar çok kullanışlıdır. Bu koku ve sesler onun oyuncağı takip etmesini ve bulmasını kolaylaştırır.
• Köpekler oyuncaklarının isimlerini öğrenebilir. Bununla ilgili çalışın. Değişik ses ve kokulu olanları daha kolay öğrenecektir. Öğrenmeyi kolaylaştırmak için ödül kullanabilirsiniz. Köpeğinizle aranızdaki ilişkinin sağlıklı olması önemlidir.
• Görme engelli köpekler için uygun olan oyuncaklardan edinin. İçine ödül maması koyulabilen ya da değişik sesler çıkaran oyuncaklardan keyif alacaktır.

Koku duyusunu çalıştıran oyuncaklar Pawtools’da!

Yaşam alanında dikkat edilmesi gerekenler

• Geniş ya da uzun halılar oyun alanı olarak çok kullanışlıdır. Köpeğiniz oyun alanının nerde başlayıp nerde bittiğini çok kolay öğrenecektir.
•  Onun için “sabit bir alan” oluşturun. Yatağı, mama ve su kapları sürekli aynı yerde durmalı. Aklı karıştığında ise bu alanı bularak yolunu yeniden belirlemesi daha kolay olacaktır.
• Mama ve su kapları için geniş bir plastik mat kullanın. Matı hissederek nerde olduğunu daha kolay algılayacaktır. Koku yöntemini de kullanıyorsanız, özel bir koku bırakmak için bu özel alan iyi bir noktadır.
• Görme engelli köpekler için otomatik su şelalesi harika bir icattır. Suyun sesini takip edebilir ve su kaynağını çok kolay bulur.

Ev içinde nelere dikkat edilmeli?

• Sivri köşelere bebek güvenlik malzemeleri satan yerlerden koruyucular alabilirsiniz. Yaralanmaları önlemek için artık daha dikkatli olmalısınız. Köpeğinize “dikkat” komutunu öğreterek daha temkinli olması gereken yerlerde uyarı verebilirsiniz.
• Eğer köpeğiniz küçükse, onu evin içinde kucağınızda gezdirmemeye özen göstermelisiniz. Bulunduğu ortamı kendi deneyimleriyle öğrenmesi için ona şans verin. Görme engelli bir köpek için ordan oraya taşınmak oldukça akıl karıştırıcıdır.
• Köpeğiniz evde yalnız kalacağı zaman radyo ya da televizyonu açık bırakmak onun kendini yönlendirmesine yardımcı olacaktır.
• Evinizde merdiven, şömine ya da girmemesi gereken tehlikeli bir yer varsa, bu alanları bebek kapısı ile kapatmalısınız.
• Köpeğinizin kullanacağı merdivenler kaygansa, kaydırmaz bant ile güvenlik önlemi alarak, merdivenin başına ve sonuna plastik mat ile belirginleştirerek köpeğinizi yönlendirin. Merdivenlerin yerini bu matlar sayesinde zamanla öğrenecek ve dikkatli adımlar atacaktır.

İlgili yazı: “Kedi ve köpeklerde “Katarakt”: Tedavi edilmediği takdirde körlüğe neden olabilir”

•  Köpeğinizin merdiven inip çıkabilmesi için ödül kullanabilirsiniz. Her basamağa bir ödül koyup ona tasmasından destek olarak merdiven çıkmayı kendi kendine öğrenmesini sağlayabilirsiniz.
• Kapı girişlerini, merdiven ya da basamak baş ve sonlarını belirlemek için kokular (doğal yağlar vs.) kullanabilirsiniz.
• Köşelere, mobilya kenarlarına gerçek ya da yapma bitkiler koyarak köpeğinizi yönlendirebilirsiniz. Bunlar zamanla uyarı niteliği taşıyacak ve oralara yaklaşmayacaktır.
• Evinizin dekorasyonunu değiştirmeyin. Bu onun aklını karıştıracaktır.

  

Evin dışında neler yapılabilir?

• Bahçeli bir evde yaşıyorsanız, kapınızın yanına rüzgar çanı asın. Bu onun kapıyı bulmasını kolaylaştırır.
• Evinizin yakınında göl, havuz vs. varsa çevresinin mutlaka çitle kapatılmış olmasını sağlayın.
• Köpeğiniz görme yetisini kaybetse de sizinle yürümekten büyük keyif alacaktır. Boyun tasması yerine göğüs tasması kullanın ve kayışını size daha yakın olabileceği daha kısa bir kayış ile değiştirin.
• Köpeğinizin zihin sağlığı için sosyalleşmek hep çok önemlidir. Başka köpeklerin olduğu yerlere de gidin, ancak köpeğiniz artık beden dili okuyamayacağı için acele etmeyin, diğer köpeklerle yavaşça tanışmasını sağlayın.
• Başkalarının köpeğinizin kör olduğunu anlamasını sağlayın. Bunu ifade eden bandanalar kullanabilirsiniz. Böylece yabancı biri size yaklaşacağı zaman daha dikkatli olacaktır.
• İletişim bilgilerinizin yazdığı künyesine de göremediğini ifade eden bir ibare ekleyin.
• Eğer köpeğinizi veterinere ya da köpek oteline bırakacaksanız, kafesinin önüne asmak için durumu belirten bir yazı hazırlayın.
• Eğer onunla ilk kez gideceği bir yere seyahat edecekseniz, yanınızda mutlaka battaniye, oyuncak gibi alışık olduğu eşyalarını da götürün.

İlgili yazı: “Köpeklerin gözündeki çapaklanmanın tehlike işareti olduğu 5 durum”

Başka neler yapabilirim?

• Evde küçük çocuğunuz varsa, köpeğinizin durumunu ona iyice açıklayın ve nasıl davranması gerektiğini anlatın. İsterseniz gözlerini bağlayarak onun bu yeni durumu deneyimlemesini ve empati kurmasını sağlayabilirsiniz.
• Köpeğinize onun hayatını kolaylaştıracak yeni komutlar öğretin: “dikkat, yavaş, sola, sağa” gibi.
• Köpeğiniz burnunu, kafasına etrafa çarpıyorsa aşağıdaki örneğini görebileceğiniz halkalı yeleklerden yaptırabilir ya da yurtdışından hazır ürün sipariş edebilirsiniz.

• Çalılık gibi yerlerde gezintiye çıkacaksanız ona bir gözlük edinmeniz güvenli olacaktır. (Türkiye’den satın almak için buraya tıklayabilirsiniz.)
• Birçok görme engelli köpekle yaşayan kişi, köpeğinin aynı zamanda sağır gibi olduğunu söylemiş. Bunun nedeni köpeğin seslere çok duyarlı olması, çevreyi çok dinlemesi ve ilk anda sizin söylediğinize dikkat etmemiş olması olabilir.
• Oyuncakları onun için daha çekici hale getirmek için vanilya gibi doğal kokular kullanabilirsiniz.

Deneyimlerinizi paylaşın!

Köpeklerle ilgili organizasyonlara katılarak başkalarına engelli bir köpekle yaşamanın nasıl bir şey olduğunu anlatın. Onlara deneyimlerinizi anlatın, engelli köpek sahiplenmeye teşvik edin.

Sabırlı olun!

Engeli olmayan bir köpeğe göre öğrenmesi daha yavaş olabilir. Sabırlı olun, onu zorlamayın ve ses tonunuzu iyi kontrol edin. Size güvenmesini sağlayın ve karşılıksız sevildiğini hissettirin.

Görme engeli, hayatın sonu değil!

Kaynaklar: Blind Dogs, Pet Education, VetStreet