“Felç” ürkütücü bir kelimedir. Birçok insan kedisi ya da köpeği felç olduğunda akıllarına gelen ilk çözüm ötenazi olur. Evet, hem siz hem de felç kalan hayvan hayatınızda birçok değişiklik ve düzeltme yapmak durumundasınız, ama sorunun kaynağı ne olursa olsun, ya da zamanlaması erken ya da geç olsun, bu bir ölüm cezası olmamalı!
Felç, yaralanma, kaza, zehirlenme, enfeksiyonlar, intervertebral disk hastalıkları gibi birçok sebepten olabilir. Bu gibi durumlarda derhal veteriner hekiminize başvurmalısınız, çünkü erken teşhis ve tedaviyle birçoğunun tedavisi mümkündür.
Temizlik ve hijyen
- Kullanamadığı uzuvları sebebiyle hayvanın kendini temizlemesi zorlaşacaktır. Hem eviniz hem de onun mutluluğu için bakımı konusunda ona yardımcı olmanız gerekiyor.
- Sağlıklı köpeklere oranla onu daha sık yıkamalısınız. Fazla yıkanmaktan dolayı cildi kuruyorsa, veterinerinizden nemlendirici bir bakım kremi ya da şampuan önerisi almalısınız. Kuru şampuanlar da yıkanma sıklığı sorun olduğunda işinize yarayabilir. Bebekler için üretilen alkolsüz ıslak mendiller de bölgesel temizlik için kullanılabilir. Özellikle idrarını tutamayan köpekler için, idrar ciltte yaralara sebep olduğundan bu mendiller çok işe yaramaktadır.
- Kullandığınız kremler ASLA çinko asidi (zinc oxide) içermemelidir.Bu madde hayvanlar için toksiktir.
- Köpekler için üretilen bezleri kullanabilirsiniz. Bulunduğunuz bölgede böyle bir imkan yoksa internetten sipariş verebilir, ya da çocuk/yetişkin bezlerini deneyebilirsiniz. Önemli olan onu ve çevresini temiz tutmaktır.
- Yatağını daima temiz tutmalısınız. Düzenli olarak yıkamalı ve kötü kokulara meydan vermemelisiniz. Yatağın kılıfının çıkarılabilir olmasına ve içi ile ayrı ayrı yıkanabilir olmasına dikkat ediniz.
- Pire ve kene önlemlerini almaya devam etmelisiniz. Kullanılan ürünün sudan etkilenmiyor olması önemlidir.
- Bacak araları ve penis/vajina çevresini traş ederek o bölgenin idrardan daha az etkilenmesini sağlayabilirsiniz. Eğer bu bölgeler kuru ve temiz tutulmazsa, hayvanın cildinde güneş yanığına benzer idrar yanıkları oluşur ve çok acı vericidir.
Mesane/idrar torbası
Birçok felçli köpek çiş yapma yetisine sahip değildir. Yatağında idrar görseniz bile bu yaptığı anlamına değil de çok dolduğu için idrar sızdırdığı anlamına gelebilir. Mesane düzenli boşaltılmadığı zaman idrar yolu ve akabinde böbrek hastalıklarına sebep olabilir.
Veteriner hekiminize bu konuyu mutlaka danışın. Eğer mesane boşaltımı konusunda yardım gerekiyorsa, bunu nasıl yapacağınızı kendisinden öğrenin.
Deri bakımı
- Hiç hareket edemeyenler olduğu gibi, duruşlarını değiştirebilen ya da kendilerini sürükleyerek hareket eden felçli köpekler de vardır. Sürtünme nedeniyle can acısı duymadıkları için sıklıkla derileri tahriş olur ve özellikle dirsek, kalça ve bileklerde lezyonlar oluşabilir.
- Böyle bir durumla karşılaştığınızda veteriner hekiminize danışmalı ve tedavi yöntemlerine başvurmalısınız. Kalıcı olarak ped ya da bandajlama işe yarayabilir.
- Hareket nedeniyle olabilecek lezyonların yanısıra sürekli aynı pozisyonda yatmak da “yatak yaraları”na yol açacaktır. Bunun için düzenli olarak hareket ettirilmesi ve özel bakım kremleri kullanılması gerekebilir.
- Onu derisinde açılabilecek yaralardan korumak için ortopedik bir yatak alabilirsiniz. Yatak içi ve kılıfının yıkanabilir olmasına dikkat ediniz. Biri tamamen kuruyana kadar kullanmak için ikinci bir yatak almanız çok işinize yarayacaktır.
Tekerlekli yürüteç ve göğüs tasmaları
- Tekerlekli yürüteçler kuvvetli ön bacak ve üst gövdesi olan köpekler için harika bir seçenektir. Ona özgürlük verir ve hem fiziksel hem psikolojik olarak iyi gelir. Bu yürüteçleri üreten birçok firma ve ücretsiz temin eden hayvan gönüllüler bulabilirsiniz.
- Üst tarafında kalın bir tutma yeri olan göğüs tasmaları ise, sizin yardımınızla bacaklarını kullanabilmesi imkânı verir. Ancak bu tasmaların seçiminin ve kullanımının sağlıklı olabilmesi için fizik tedavi uzmanı ya da deneyimli bir hekimden yardım almanız önemlidir.
- Egzersiz yaptırmak için ise uzun bir havlu kullanabilirsiniz. Karnının altında ona destek olup kaldırarak kendi bacak gücüyle hareket etmesine yardımcı olabilirsiniz.
Fizik tedavi
Kaslar esnek olduklarında daha rahattır. Eğer herhangi bir sağlık engeli yoksa, kedi veya köpeğinize günde 2-3 defa hafif bir masaj yapabilirsiniz. Masaj bir fizik tedavi yöntemidir ve kan dolaşımını, kas ve eklemleri rahatlatır.
Felçli bir hayvanı rahatlatmak için neler yapabilirsiniz?
- Onun ihtiyaçlarını anlayın, ve duracağı yeri ona göre belirleyin. Bazı hayvanlar sessiz sakin bir yer isterken bazılar evin en hareketli yerini tercih edebilir.
- Hareketsiz kaldıkları için kilo alacaklarını düşünebilirsiniz. Ancak tam aksine, normalin 3 katı kadar kalori yakarlar ve bu süreçte felçli hayvanlar çok zayıflarlar. Fazla yemeleri de midelerine dokunabileceği için en iyi çözüm her 4 – 6 saatte bir yemek vermektir. Ya da daha küçük porsiyonlar halinde daha sık vermeyi deneyebilirsiniz.
- Felçli hayvanların da temiz havaya ihtiyacı vardır. Günde en az iki kere onunla birlikte dışarı çıkın ve hava alın. Hava güzelse dışarıda uzun uzun oturabilirsiniz.
- Yeni hayatı ona sıkıcı geliyor olabilir. Onunla eskisinden daha fazla ilgilenmeli, oynamalı ve konuşmalısınız. Sevgi ve ilgi onun hayatını çok güzelleştirecektir.
Tedavisi olsun ya da olmasın, dostunuzun fazladan özen ve ilgi ihtiyacı olacağını unutmayın. Gelecek yıllarını mutlu geçirmesi tamamen sizin elinizde.