Trakea nedir?
Trakea (soluk borusu), elektrik süpürgesi hortumu gibi halkalardan oluşan ve vücuda hava girmesini sağlayan boru şeklinde bir organdır.
Görevi havanın geçmesini sağlamaktır. Halkalar C-şeklindedir, ve C’nin açık ucu yukarı doğrudur.
Trakea çökmesi nasıl oluşur?
Trakea çökmesi, nefes borusuyla ilgili kronik ve ilerleyici bir hastalıktır.
Bazı köpeklerde, bu C-şeklindeki kıkırdaklar, doğuştan gelen ya da sonradan oluşabilen kalsiyum, kondroitin vs. eksikliği gibi bazı sebeplerle gelişebilen deformasyonla, U-şeklini almaya başlar ve devamında köpeğin nefes alışta zorlanmasına yol açar.
Edinilmiş trakea çökmesi, kronik solunum hastalıkları, Cushing’s hastalığı ve kalp sorunları ile beraber görülebilir.
Çökmenin devamında akciğerlere hava iletimini sağlayan bronşlar da zarar görerek, köpeklerde çok ciddi solunum yetmezliklerine neden olabilir.
Trakea çökmesi belirtileri nelerdir?
Trakea çökmesi, Chihuahua, Lhasa Apso, Maltese, Pomeranian, Pug, Shih Tzu, Toy Poodle ve Yorkshire Terrier gibi küçük ırk köpeklerde daha sık görülür.
İlk belirtisi, ani öksürük atakları ve kaz sesine benzer bir sesle kendini gösterir.
Bu durum özellikle köpek kucağa alındığında ya da boyun tasmasından çekildiğinde meydana gelir.
Hastalık ilerledikçe, köpekte aktivitede zorlanma, nefes alma zorluğu ve yutkunma sırasında öğürme gözlenir.
Bazı köpekler heyecanlandıkları ya da strese girdikleri zaman bile zorlanma belirtileri gösterirler.
Nefesa almada hırıltı duyulabilir.
Bu sürekli kasılmalar kalp krizine kadar gidebilir.
Trakea çökmesi nasıl teşhis edilir?
Bu hastalığın kesin teşhisi için, veteriner hekim tarafından röntgen veya floroskopi çekilmesi gerekir.
Röntgende nefes borusunun şekli, floroskopide ise nefes alıp verdiğindeki soluk borusu hareketleri gözlenir.
Solunum yolunu görmenin en iyi yolu ise, ufak bir kamera ile yapılan endoskopidir.
Bu süreçte veteriner hekim diğer analizleri için trakeadan parça almak da isteyebilir.
Bazı durumlarda ekokardiyogram çekilmesi, kalp fonksiyonlarının kontrolü açısından gerekli görülebilir.
Trakea çökmesi, alt ya da üst solunum yolu rahatsızlıklarıyla kolayca karıştırılabildiğinden, yalnız tahmin yürütmek değil, tam teşhis için gerekli testlerin yaptırılması gerekir.
Solunum yolunda yabancı madde, gırtlak rahatsızlıkları, yumuşak damak deformasyonu, akciğerler ya da kalp sorunları karıştırılan başlıca hastalıklardır.
Tedavi seçenekleri nelerdir? İlerlemesi nasıl önlenebilir?
- Alışılagelmiş tedavi yöntemleriyle öncelikle öksürüğü kontrol altına almak gerekir ki solunum yolları daha fazla zarar görmesin.
- Enfeksiyon söz konusuysa, tabii ki onun da tedavisi uygun görülen şekilde yapılır.
- Köpek fazla kiloluysa, derhal uygun bir diyetle zayıflaması gerekir.
- Çevresel etkenler de önemlidir. Örneğin, sigara dumanına ya da diğer yapay gazlara maruz kalınmaması gerekir.
- Trakea çökmesi şüphesi ya da ihtimali bulunan her köpek mutlaka göğüs tasması ile gezdirilmelidir. Asla boyun tasması kullanılmamalıdır. Boyun ve gırtlağa hiçbir şekilde basınç uygulanmamalıdır.
Walk of Fame el yapımı tasmalar Pawtools’da – tıklayın!
- İlaç tedavisi ile sonlandırılamayan trakea çökmelerinde, ameliyat söz konusu olabilir.
- Eğer çökme göğsün derinliklerine kadar ilerlediyse, operasyonla stent takılabilir.
Trakea çökmesi, uzmanlık gerektiren bir cerrahi işlemdir ve her cerrahi operasyon komplikasyon riski taşır.
Bu tip medikal müdahalelerin mutlaka alanında uzmanlaşmış, tecrübeli hekimler tarafından, tam teşekküllü hastanelerde yapılması gerekir.
Buna da göz at: Köpeklerde “reverse sneezing” (Ters hapşırma nedir?)